GHÂRḌU BHUḌÂJÂ, DIMADURA – Madura paneka polo se ta’ gun kasohor polana kerraban sape ban bujana, bali’ jugan karana adat otaba budhaja se possa’ kalaban bubulangan becce’ kamadura’an (nilai-nilai lokal).
Sala-settong budhaja se nyalenda se kantos samangken paggun eromat ekalako ban reng Madura enggi paneka budhaja nyarang ojan. Tradisi nyarang ojan agambarragi kowadda romasa sabala’an-sataretanan magarsare e Madura.
Budhaja ban Rassa Pabala
Dhalem kaodhi’anna reng Madura, nyarang ojan banne guna daddi tatengnger du’a nyangkal ojan. Lebat langkong saka’dhinto, nyarang ojan anyata’agi essena parebasan rampa’ naong baringen korong—aromat kasarmowan bisareng bala tor tatangga, otamaepon sabarundhut sana’ baraja.
Naleka sala settong magarsare andhi’ karja otaba gabay (gawe, ca’na reng Jaba), akadiya babakalan, kakabinan, komantanan, sonnadan, tor samacemma, yakte makompol sabarundhut sana’ baraja, bala tor tatangga, daddi settong kasomakta’an se ta’ kenneng tabar.
Saka’dhinto, kalaban rassa pangatako’ toron ojan tempo daddina karja, magarsare Madura kappra abalangaja kadiponapa carana sopaja karja kalampan kalaban sae—di-kadiya haram hokomma badhana gangguwan, ponapa’a bisaos macemma.
Duwana Nyarang Ojan
Kalakowan nyarang ojan bannya’ macemma, dhari se paleng kappra kantos se ta’ maso’ akkal. Sala settongnga kalaban adu’a areng-bareng, jau sabellunna alako karja.
Du’a paneka tamaso’ se paleng kappra; parcaja ja’ paggun Pangeran se ngaratone gulina alam.
Salaen du’a, magarsare Madura kappra menta bantowan ka tokang sarang (pawang hujan). Tokang sarang se pon pajat kaonang andhi’ kajunelan nyalenda, bisa matoro’-oca’ ojan; soro nyengla, nyengla; soro apeyak, apeyak sakaleng adha’—badha wa-duwana, badha carana.
Acem-macem baragat se kodu esanattagi ban se andhi’ karja, otabaepon pajat pon egiba dibi’ ban tokang sarangnga. Kadhang ngangguy lantaran kerres malathe sato’or, Kerres kasebbut biyasana gun esaba’ e bubungan romana oreng se andhi’ karja. Tantona kalaban duwa-duwa khosos.
Laenna kerres, kadhang oreng nyarang ojan kalaban aguna’agi du’urra cabbi lete’—cabbi lete’ se mera, epaganjil, eto’or ka lente, pas etaccekkagi ka bume, epangadhep ka nge’-langnge’ romana oreng se andhi’ karja.
E attasana bume gapaneka, tanana etaburi buja bungkol, eyobbari mennyan baddha seppet. Apoy ban uwa’na ta’ kengeng mele’, nyoppreya rabak andhus saterrossa kantos mare karja. Ritual paneka nyoppre bisa ngoja ojan, sopaja apeyak ngalle toron e bume laen.
Cara se Nyalenda
Toman rassana viral kabar tokang sarang (pawang ojan) tempo daddina adduwan balap sapedha motor e Mandalika. Saka’dhinto, budhaja se menorot reng Madura kappra, tape monggu reng lowar, kalakowan nyarang ojan paneka ton-katon aropa’agi kalakowan se mostael.
Toro’, mon ngabassagi carana babine’ se nyarang ojan kalaban ngobbar barang sambi ajalan noro’ lorong e Mandalika, kabadha’anna paleng gun ekepeggi ban reng Madura.
Ma’ ta’ akepegga baramma, ja’ tokang sarang e Madura kadhang ta’ gun ngangguy lantaran kerres, mennyan, buja otaba cabbi. Bali’, badha se ngngguy koceng—koceng esaba’ ka dhalem jurang—jurang baramma koceng gella’ se ta’ bisa’a ongga alonca’ kalowar.
Koceng gella’ etoguwi. Melana mon taker pas ngenneng alonca’ kalowar dhari jurang, ta’ kera ta’ jamburungan se gaggara ojan tempo daddina karja.
Sakeddhagan, kalakowan gapaneka akaton nyeksa keban. Banne! Bunten ta’ nyeksa keban. Bali’ menta bantowan ka koceng. Koceng gapaneka kodu etekkane pakan ban enomma.
Dhalem pekkerra se nyarang, koceng mon esaba’ dhalem jurang, du’ana pasthe ekabbul sareng Se Kobasa. Ca’na se koceng:
“Dhu baramma’a mon laju gaggar ojan, sabatara aba’ badha e dhalem jurang!” Haha..
Meyak Ojan
Badha ca’-oca’an:
Ma’ gun ojan se ta’ bisa’a epeyak, ja’ angen ola’ taon e tengnga tase’ eketthok ban tokang majang e Madura!
Saka’dhinto ra-kera gambaran baramma kabangalan ban kajunelan se ekaandhi’ reng Madura. Kalakowan meyak ojan monggu oreng Madura ta’ maso’ pokpara mostael. Kalaban ate se rabak, pekker se kowat parcaja, gulina alam bisa toro’ oca’ dha’ karettek atena.
Sangkolan Bangaseppo
Saka’dhinto, kalakowan nyarang ojan aropa’agi budhaja otaba tradisi se mapaddhang badha kaedan antarana manossa, alam, tor nowansa kabatenan (spiritualitas).
Sanajjan pan-saponapan aspek dhari budhaja ka’dhinto katon mostael, e lowar akkal—kerana malarat se etarema’a ban magarsare modern, namong ma’na se egindhu’ ropana paggun kabilang akor ban kabadha’anna magarsare e Madura.
Budhaja nyarang ojan ngajarragi parlona romasa sabala’an-sataretanan kodu akor tor rassa saleng gutong rojung. Tempo badha bala tangga andhi’ karja, sae kabunga’an kadiya alako gabay, otaba kaelangan kadiya kapateyan, sabala’an sataretanan e Madura paggun ce’ kabbruna.
Budhaja ka’dhinto agambarragi baramma magarsare e Madura kantos samangken laggi’ paggun atateggudan dha’ dhabuna kanjeng nabbi, Muhammad:
عن عبد الله بن عمر رضي الله عنهما أن رسول الله صلى الله عليه وسلم قال: “وَاللَّهُ فِي عَوْنِ الْعَبْدِ مَا كَانَ الْعَبْدُ فِي عَوْنِ أَخِيهِ”.
Dhari Abdullah bin Umar radhiyallahu ‘anhuma, Rasulullah shallallahu ‘alaihi wa sallam bersabda:
“Allah akan senantiasa menolong hamba-Nya, selama hamba tersebut menolong saudaranya.” (Hadis riwayat “Shahih Muslim”, 2699)
покупка франшизы покупка франшизы .