TARÈKA DIMADURAID – Ka’ḍinto nem lèkor contona okara panastès, cap-ocabhân orèng seppo kona sè ampon bânnya’ ta’ èkaonèngè, otamana na’-kana’ ngoḍâ.
Sopajâ tambâ ghenna’, 10 conto panastès laèn ḍâlem “10 Contoh Panastès, Pesan Bijak ala Sesepuh di Madura“, etoro’aghiyâ jhughân neng è ghâncaran ka’ḍinto.
Manabi paramaos ngaghungè pamangghi conto panastès salaèn sè kasebbhut ḍâlem ghâncaran ka’ḍinto, èyatorè sabâ’ neng è kolom komentar sè bâḍâ aè bun bâbâna serradhân panèka, otabâ kèrèm lèbât email: dimadura99@gmail.com
MAOS JUGHÂN:
26 Conto Okara Panastès
1. Ajjhâ’ èn-maènan kolè’na tellor, ma’ lè ta’ èkasakè’an èrengen.
2. Ajjhâ’ tèḍung asapo’an tèker, ma’ lè ta’ èyèntarè sètan.
3. Ajjhâ’ ngakan sambi akaca, ma’ lè ta’ èyèbâ’i orèng.
4. Ajjhâ’ tèḍungan maddhu, ma’ lè ta’ èkaap-sa’abbhân.
5. Ajjhâ’ tèḍungan napang, manna ètompa’ ap-sa’ap.
6. Ajjhâ’ ngem-ngemman keccèk, ḍhâgghi’ mon èkennèng ghâlunyo’ ma’ lè ta’ tombu è bun-embunan.
7. Mon noto ajjhâ’ ghut-segghut aḍhukka, paghi’ mattowana ma’ lè ta’ carèmè.
8. Jhâ’ bur-lèbur aghuttha, manna rajâ otang
9. Ajjhâ’ mokka’an langka’ (langka’ sè èbâḍhi nyobbluk), ghâbâyân nasè’na ta’ massa’.
10. Ajjhâ’ ngangghuyyân kalambhi otabâ salebbâr tabhâlik, kalakowanna ma’ lè ta’ lik-tabhâlik.
11. Mon masang kancèng jhâ’ toro’ ḍâri attas, toro’ ḍâri bâbâ, ma’ lè paghi’ bilâ alako pangkaddhâ ta’ ngalosot (toron pangkat).
13. Lem-malem ajjhâ’ arojhâghân ḍhes-peḍḍhes, bhâkalla mè’ ta’ matè.
14. Mon nyarè apoy ajjhâ’ nya’-bânnya’, paghi’ binèna mè’ ta’ narapasè.
MAOS LAÈNNA: Panastès Madhurâ: Jhâ’ Neng-ennengngan è Bâng-labâng, Manna Ta’ Paju Lakè
15. Jhâ’ nampa’an cangkem, èkasossa.
16. Jhâ’ nyo’onan tanang, èkapanḍâ’ omor.
17. Jhâ’ abâdhâk bân-abân, manna kadhâdhâk/ètoro’ sètan.
18. Mon ngakan jhâ’ abutèran, manna rajhekkèna cèccèr (tako’ kabherkadhânna bâḍâ è butèr).
19. Mon ngakan jhâ’ tampa, sopajâ ta’ biyâsa sala tampa: kabiyâsa’an nyangka jhubâ’, ajâgâ ghâgghârrâ pèrèng sopajâ ta’ bellâ.
20. Jhâ’ toju’ân ka bhântal, manna ètemmo bubudhun. Bhântal kennengnganna cèthak, ta’ kèngèng tongko’è buri’ otabâ tongkèng.
21. Ambu jhâ’ nyè-birnyè (lako nangèsan), manna èkèkkè’ momo’. Toro’ sè maksod momo’ panèka wâng-guwâng kènè’, na’-kana’ nyangka dhin-dhâdhin.
22. Jhâ’ ngakanan gheḍḍhâng arampèt, manna anḍi’ ana’ ḍhângkè’.
23. Jhâ’ aghuttha’an, èkarajâ otang.
24. Ja’ asapowan lem-malem, manna mèskèn.
25. Jhâ’ ngetthok koko otabâ ai’-jhâi’ lem-malem, èkapakèr.
26. Ghi’ jhâmanna ta’un, mon bâḍâ rèng ngolok tengnga malem ajjhâ’ nyaot, manna bâcca bhârumana. Maksoddhâ baccâ bhârumana, matè. Bârâmma adhâddhâ orèng matè?èpanḍi’i neng è lèncak; bâcca onggu bhârumana!
Moskèl Okara Panastès
Ḍâri nem lèkor (26) contona panastès è attas, sabâgiyân bâḍâ sè kodhu èyartè’è ḍhimèn, mèlaèpon kaḍhâng panastès kasebbhut aghânḍhu’ ma’na parsemmon otabâ anḍi’ artè samè sareng oca’ sè laèn.
Kadhiyâ conto panastès kapèng pètto’: “Mon noto ajjhâ’ ghut-segghut aḍhukka, paghi’ mattowana ma’ lè ta’ carèmè”. Ma’naèpon *Aḍhukka* ghâpanèka mèbis sareng aghuttha.
Rèng seppo langkong mèlè diksi oca’ *Aḍhukka* tèmbhâng *Aghuttha* tanto ngaghungè maksod laèn. Otabâèpon, bhâli’ pèlèyan ghâpanèka sopajâ lebbi aghibâ ka pèkkèrra orèng sè mèreng. Kadhiyâ pajhât ghâpanèka tojjhuwânnèpon aghuna’aghi oca’ parsemmon ḍâlem okara.
Sakadhâr tambâ’ân, parsemmon ghâḍhuwân artè: ngocaa’ ta’ kalabân rang-terrangan (sindiran), filosofis. Ompamaèpon ḍâlem okara: aghânḍhu’ ma’na parsemmon, artè: mengandung makna filosofis.
Katerrangan laèn, oca’ parsemmon èngghi panèka oca’ sè artèna otabâ maksoddhâ èpasamar. Mèlana parlo ètegghessè sareng jhâjhârbâ’ân sè jhârna’, otamana ḍâ’ ka orèng sè ta’ biyâsa aghuna’aghi oca’ kasebbhut.
Ampon totok ghân saka’ḍinto ḍhimèn. Ngèngèngè maksod otabâ artè tong per sèttongnga panastès è attas, insya Allah bhâḍhi èpaongghâ toro’ ghilir ḍâlem ghâncaran (saserradhân) sè bhâkal ḍâteng. Mator sakalangkong!
*) Utsman, Angghuta Ghâlimpo’ Abdhi Dhalem Sumenep. Lèbur Ajhâr Bhâsa Madhurâ. Ngabdi mènangka Ghuru Bhâsa Indonesia MA Raudhatut Thalibin (Robin), Kolor.
© Referensi: Buku Pantangan, Angghidhânnèpon Radèn Prawirawinarsa (èmadhura’aghi sareng Ms. Djajanegara), Balai Poestaka, 1920.***
Unik dan Kompleks, Inilah 20 Kata-kata Mutiara Pilihan tentang Cinta
Respon (2)