DIMADURA.ID – Para maos sè lahèr taon 1985 ka bâbâ, tanto èmot ḍâ’ sala sèttong ḍâri 13 conto kèjhung èn-maènan Bhâsa Madhurâ è bâbâ ka’ḍinto.

Toro’ ḍâri sè palèng kalonta, kèjhung kalabân bhul-ombhul: Ker-tanokker, Pa’ Opa’ Èlèng, Cung Kuncung Koncè, Dhi’ Dhindhi’, Jân Anjin, Bhing Ana’, Lar Kalonjâr, Dulkanna’ Dulkannong, Prispis, tor saterrossèpon.

KONTEN PROMOSI | SCROLL ...

PASANG BANNER, HUBUNGI KAMI: 082333811209

13 conto kèjhung èn-maènan ka’ḍinto èṭokèl ḍâri buku serradhânnèpon R.P Abd Sukur Notoasmoro, “Panduman Basa Madura” edisi 3 (Rose Book, 2020).

Namong saka’ḍinto, ta’ sadhâjâna teks kèjhung èn-maènan è bâbâ ka’ḍinto sorop kalabân teks sè èserrat Prof Sukur Notoasmoro.

Sabâgiyân bâḍâ sè èyobâ tor bâḍâ jhughân sè ètambâi, aḍhâsar ḍâ’ pangonèngan dhân kaulâ nalèka amaèn sareng kanca è tanèyan otabâ neng è tegghâlân kampong.

Nostalgia, ngèrèng tètè parèksa tor oddhi laghuwâghi kèjhung èn-maènan è bâbâ ka’ḍinto:

1. Ker-tanokker

Ker-tanoker, jhâmbhuna massa’ sasèbâ’
Ker sè soker, lagghuna nyapa kaaḍâ’

Ker-tanoker jhâmbhuna massa’ sapennay
Ker sè soker, lagghuna nyapa è songay

Ker-tanoker jhâmbuna massa’ sacorong
Ker sè soker, lagghuna nyapa è lorong

Ker-tanoker jhâmbhuna massa’ è paghâr
Ker sè soker, lagghuna nyapa è langghâr

Ker-tanoker ḍimma bârâ’ ḍimma tèmor
Ker sè soker, sè nyapa kaḍâ’ lanjhâng omor

2. Pa’ Opa’ Èlèng

Pa’-opa èlèng
èlèngnga sakoranjhi

Bhuppa’ èntar ngalèlèng,
ana’ tambul tao ngajhi,
ngajhi bâbâna cabbhi
angka’è sarabhi
koḍungè tangghi,
èsongka’ tèna bâbi.

3. Cung Kuncung Koncè

Cung-kuncung koncè
Koncèna lo-olowan
Sabânton sakèthèng
Na’-kana marking-markung
Bâbâ’ânna kapung-kapung
Ngèk-serngèghân, rut-surudhân
Pangantan tao abhâjâng
Abhâjânga kèta’ kèdhung
Ondhurrâghi jhung bâbâ’ân

Cung-kuncung koncè
Koncèna lo-olowan
Komantan tao abhâjâng
Pabhâjângnga kèta’ kèdhung
Ondhur sèttong jhung bâbâ’ân

Cung-kuncung kolor
Kolorra bintang kangkung
Sater-okter sakomancèr
Bhibhidhânna tajhin jhâbâ
Lali lana lali latung
Ondhurrâghi jhung bâbâ’ân

Cung-kuncung lèrèngan
Kembhâng a’lak kembhâng a’ling
Taruttut onta-onta
Pamakano kaju sentik
Ondhur sèttong jhung bâbâ’ân

Baca Juga: Mètes Mitos Madhurâ

4. Dhi’-Dhindhi’

Dhi’-dhindhi’… carumping
papan cumping
ta’ lut… piludhân
ghâluḍhuk mata tikus

Lulungga pulassari
ta’ tengngat… ta’ tengnget
wan-towanna man Durahmat
kotak katèk ondhur sittong

Dhi-dhindhi’ ghettana pao,
rèng.. ḍâjâ ghunong; nong papasan
Sènga’ cebbhing.. susuna jhâmbu uring:
enten.. embu’, jhâmbhu nèng.. sakonè’.

Dhi’-dhindhi’ dhurin, kapacaran,
katellang èkatanjhung buwâ anyar,
dhâddhâli ka tarèbung.
na’ ghenna’ tèttèng, nyabâ’â malu-malu.

Ti’-titti’ (dhi’-dhindhi’) tana pao,
rèng bârâ’ paghunongan,
rampa’ kaju.. kaling,
bâḍâ natta’ bhâḍhuk cèlèng,

Bhâng bhâlimbing
bhâlimbing buwâna emmas,
emmassa antèng ènten,
pangokorra mèsem-mèsem,
pa’.. ombâl,
sè mella’, sè meddhem.

Ti-titti’ (dhi’-dhindhi’) tana pao, pocedda.. koddhu’.
Na’-kana’ alakèya.. ta’ ghellem toddhu’,
toddhu’â malem Sennèn.

Dhika.. paghâr pènang, bulâ paghâr bâto,
dhika ana’na.. ḍhemmang, bulâ ana’na rato:
dhika ngampar.. lantay, bulâ ngampar tèker,
dhika sè akomantan, bulâ sè.. alèngker.

Baca Juga: Maca Badanna Manossa

5. Jân Anjin

Jân anjin
Lang kocèppla’ lang kocèbblung
Kapanḍiyâ jhâghâ ṭèḍung

Ta’ cèppla’ ta’ cèbblung
Ta’ cèppla’ ta’ cèbblung
Ta’ cèppla’ ta’ cèbblung

6. Bhing Ana’

Bhing ana’.. Asalènan nyarè bhuktè
Bhing ana’.. Madhâddhi lama’na kasor
Bhing ana’.. Dhâddhi lè’nan patè-ngatè
Bhing ana’.. Loka buḍi nyama asor
Bhing ana’.. Mon tè-ghettè ajjhâ’ loppa
Bhing ana.. Sanggher la pegghâ’ talèna
Bhing ana’.. Maskè matè ta’ dhi apa
Bhing ana’.. Anggher bâḍâ lè-ollèna

7. Dhâddhâliyân

Dhâddhâli li’ dâddâkung
Bâ’ Sali li juwâl mènnya’
Mènnya napè li’ mènnya lantung
Lantung napè li’ lantung tunggil
Gil napè li’ gil gil but
But napè li’ bubujhel
Jhel napè li’ jhel gheḍḍhâng
Ḍhâng napè li’ ḍhâng bighi
Ghi napè li’ ghi ghibâng
Bâng napè li’ bâng bângghu
Ghu napè li’ ghu ghubâng
Bâng napè li’ bâng bângkong

Dhâddhâli li’ dâddâkung
Nasè’ obi li’ ghângan lumping
Anḍi’ ana’ li’ neng sèttung
Èpokola li tako’ putung
Bu Salwi li’ dhâghâng mènnya’
Mènnya’ napè li’ mènnya lantung
Porop napè li’ porop jhâghung
Jhâghung napè li’ jhâghung kupung

8. Lir Saalir

Lir-saalir, lir-saalir alir alir kung
Kang akowak èpakajâ
Ma’ ta’ rèngsa ḍâ’ sè nyarè

Lir-saalir, lir-saalir alir alir kung
Rèng ta’ kowat jhâ’ akarjhâ
Ma’ ta’ sossa buḍi arè

Lir-saalir, lir-saalir alir alir kung
Nemmo obhur neng è roma
Mènta ater nyarè berta

Jhâ’ takabbur jhâ’ ma-koma
Najjân pènter soghi arta
Lir-saalir, lir-saalir alir alir kung

9. Prispris

Prispris sèmmong.. aḍḍhâ ghellang aḍḍhâ, sobung.
Mellè langsang.. patèghâng kantrung.
Jhuko’ tembul kowaè nangkrung.
Kruk-kruk.. sino, kruk-kruk jiddu.. sini,
Sapa buḍi.

10. Aèng Lèma

Aèng lèma, ali’.. aèng lèma
Jhuko’ tasè’ sambhilângan
Maèn kanna’, alè’.. maèn kanna’
Sèngko’ sakè’, sakè’.. kabhirângan
Ayota patang èddher

11. Lar Kalojâng

Lar.. kalojâng, kalojâng ngèkkè’a bunto’

Èkasambhel èkajhuko’: kalemmar matana jhuko’ jântu’

NB: “Ator-jântor, sanan. Ajhâlan lè-lèrè paḍâna olar, sè buḍiyân negghu’ kalambhina sè bâḍâ è aḍâ’ânna,” ca’èpon Emma’ dhân kaulâ :-).

12. Cung Acung

Cung.. acung lèrèngan,
Petthat talè limpung,
Buwâna apung-apung,
Ta’ ngok.. serngoghân,
Ta’ ngèk.. serngèghân,
Ju manrè, ju mantrè,
Nangghâ’â.. bâjâng,
Bâjângnga kètak-kèdhuk,
Ngondhurrâghi jhung bâbâ’ân

Cung acung alung alung.. rinti rinti
Ketapanng.. ketapung, mano’ seri ka mariyem
Nanti ratu.. tellu, nanti ka ma..riyem

13. Dulkanna’ Dulkannong

Mon molèya yâ li’.. abhâreng..dika,
Dulkanna’.. dulkannong

Jhâ’ apèsa yâ li’.. lamon ghuu-nèngghu,
Dulkanna’.. dulkannong

Indonesia yâ li’.. ampon mardhika,
Dulkanna’.. dulkannong

Maḍḍhâ raksa yâ li’.. jââgâ patrongghu,
Dulkanna’.. dulkannong.

Rèng sè ontong yâ li’… maca saalaawât,
Dulkanna’.. dulkannong

Nyarè ḍhukon yâ li’… ḍâ’ ka jhââuna,
Dulkanna’.. dulkannong

San masèttong yâ li’.. dhâddhinaa kowat,
Dulkanna’.. dulkannong

Mon ta’ rokon yâ li’.. aapes tèèbhâna
Dulkanna’ dulkannong

Saka’ḍinto, saèstona bâḍâ lagghi’ sèttong kèjhung agghi’, namong dhân kaulâ ta’ toman amaèn ponapa polè kantos alaghuwâghi kèjhung panèka. Sabâb, kèjhung panèka ngangghuy bhâsa Jhâbâ.

Kèjhung panèka èsebbhuddhâghi ḍâlèm buku angghidhânnèpon Prof Sukur Notoasmoro, lerres neng è kaca kapèng pa’ ratos pètto’ (hlm. 407), kadhiyâ ka’ḍinto:

Baca Juga: Macemma Ranḍhâ
Sala Sèttongnga Ranḍhâ Tello, Bhâbhâjâ tor Carèta Kona Asal Bâḍâna

KLÈ KA’ OKKLÈ
Klè ka’ okklè..
gambangè jambè,
ana’ Cino ana’ Cino,
iyu’ ḍhèwè.
Makan ketan makan ketan kalècèran,
soko ono soko ono uling icu,
bapa’ aku bapa’ aku ewong Londo,
Londo endi Londo endi ko Betawi.
Olih opo olih opo, olih roti
roti opo roti opo roti sandho.
Pasar goyang karcis,
Lawang Bondowoso,
teko omah teko omah banjur turu.